Ο Χάρης Μελιτάς με την ποιητική συλλογή «Ακολουθία»
στέκεται άφοβα απέναντι στην παραμυθία των μελίρρυτων ασμάτων «εις κεκοιμημένους», προτάσσοντας την υπαρξιακή αγωνιά του υποκειμένου μπροστά στο θάνατο: «ΑΓΩΝΑΣ ΔΡΟΜΟΥ/ Σπρώχνω τις μέρες/ για να φτάσω εγκαίρως/ στην κηδεία μου». Η συλλογή ξεκινάει με το ποίημα «Ραφείο τελετών», το οποίο αποτελεί πρελούδιο, μια εισαγωγή που προετοιμάζει τον αναγνώστη για το κύριο σώμα του έργου. Διατηρώντας τις συμβάσεις της κλασικής μουσικής, το πρελούδιο της συλλογής διατηρεί την αυτονομία του σε σχέση με το υπόλοιπο έργο, ενώ οι συνεχείς συνηχήσεις μας φέρνουν στο μυαλό το κούρδισμα ενός οργάνου πριν τη συμφωνία. Ο ποιητής στο κύριο μέρος του έργου επιλέγει την φόρμα του Senryu για να πετύχει την απαραίτητη πύκνωση που επιβάλει το θέμα. Δεκαεφτά συλλαβές χρειάζεται ο Χάρης Μελιτάς για να μεταφέρει την “Υπαρξιακή αγωνία” του ατόμου που συνομιλεί με την πεπερασμένη φύση του: «ΕΓΓΥΗΣΗ/ Έψαχνα κάποιον/ να πεθάνουμε μαζί/ πήρα καθρέφτη». Ποιήματα μεστά, στιβαρά, τα οποία πληρούν το κριτήριο της τελείωσης, εφόσον δεν μπορεί να αφαιρεθεί τίποτα, ενώ με οποιαδήποτε λεκτική μετατόπιση καταρρέουν στο διαφορετικό: «ΛΟΥΤΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ/ Πόσο κοστίζει/ Παράδεισος – κόλαση/μετ΄ επιστροφής;» και «ΜΟΝΟΗΜΕΡΗ/ Πόσο κοστίζει/ κόλαση – παράδεισος /μετ΄ επιστροφής;».
Όσον αφορά τη μορφή, ο τίτλος ο οποίος έχει υιοθετηθεί από τον ποιητή και σε προηγούμενα Haiku – Senryu, στοιχείο διαφοροποίησης σε σχέση με την παραδοσιακή ιαπωνική φόρμα, αποτελεί πρόταση μες τη συνεχή εξέλιξη του είδους, που μόνο μονοσήμαντη δεν είναι. Με τη δυτική ματιά ο τίτλος μπορεί να αποτελέσει ένα είδος “Κίγκο” που συνδέει το ποίημα με μια «θεματική εποχή». Ο Χάρης Μελιτάς με αυτή την πρόταση προσθέτει άλλο ένα παρακλάδι στο πλούσιο δέντρο της ιαπωνικής φόρμας, ικανό να δώσει καρπούς σε ένα κλίμα διαφορετικό από αυτό της καταγωγής του. Όσον αφορά το περιεχόμενο ο ποιητής δεν καταφεύγει σε εύκολες μεταφυσικές λύσεις που προσφέρονται από τη θεματική του έργου, αλλά δημιουργεί μια ποίηση της εμμένειας, θέτοντας στο επίκεντρο τον άνθρωπο ριγμένο στον κόσμο και αντιμέτωπο με τη φύση του: «ΘΗΤΕΙΑ/ Σήμερα πάλι/ θα σκοτώσω μια μέρα/ πόσες μου μένουν;» Όμως η συλλογή βρίσκεται μακριά από τον πεσιμισμό και την ματαίωση, ενώ ο ποιητής ως ένας άλλος Μένιππος των «νεκρικών διαλόγων» ορθώνει το ανάστημα του: «ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ/ Διώχνω την μπάλα/ να στείλω το παιχνίδι/ στην παράταση». Βρισκόμαστε δηλαδή μπροστά σε ένα Memento mori, ικανό να μας σώσει από τον καθημερινό μας λήθαργο: «ο ΠΙΝΑΚΑΣ/ Διαισθάνομαι/ πως με κατασκοπεύει/ μια νεκρή φύση». Η αγγλική μετάφραση των ποιημάτων, στη δίγλωσση αυτή συλλογή από τις εκδόσεις Γκοβόστη, δεν αποτυπώνει την εξαιρετική στιχουργική, την μουσικότητα και την ποιότητα των ποιημάτων, πράγμα αδύνατον να αποδοθεί με μια τόσο στενή ποιητική φόρμα. Η ποιητική συλλογή «Ακολουθία» αφορά τον σύγχρονο αναγνώστη ο οποίος αξίζει να εμβαθύνει στην πυκνή αυτή γραφή.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΟΥΡΤΗΣ
Γράφειν 